Czym różnią się testy antygenowe od testów PCR na covid?

Od niedawna testy antygenowe zostały dopuszczone jako kolejna metoda weryfikacji osób zakażonych koronawirusem. Wynikało to z konieczności szybszego przeprowadzania badań, a tym samym, szybszego kierowania na konieczną izolację w razie potrzeby. Jakie są najważniejsze różnice pomiędzy testami antygenowymi a PCR?

Wysoka skuteczność testów PCR kontra szybkie działanie testów antygenowych

Testy PCR to metoda odznaczająca się bardzo wysoką skutecznością, lecz czas oczekiwania na wyniki potrafi w jej przypadku wynosić nawet do 3 dni roboczych. W dobie rosnącej liczby pacjentów laboratorium, zaistniała konieczność skrócenia czasu oczekiwania na wyniki. Pojawiła się więc alternatywa w postaci testów antygenowych, których wyniki znamy już po 15-20 minutach. Uznaje się jednak, że ujemny wynik testu antygenowego nie daje całkowitej gwarancji, że dana osoba nie jest zakażona, co oznacza, że jeszcze do niedawna w przypadku występowania objawów koronawirusa i jednoczesnego ujemnego wyniku testu, konieczne było potwierdzenie go poprzez test PCR. Zgodnie jednak z nową regulacją, wprowadzoną od listopada, dodatkowe badanie PCR nie jest już konieczne, co oznacza, że wyniki testów antygenowych są uznawane za wiążące

Czym różnią się testy antygenowe i testy PCR?

Podstawową różnicą jest oczywiście cena. Testy antygenowe można wykonać już za ok. 150 zł, podczas gdy testy PCR to koszt nawet rzędu 500 złotych. Jest to ogromne obciążenie finansowe dla tych, którzy np. z racji wykonywanej pracy muszą badania na koronawirusa przechodzić dosyć często. Testy antygenowe na koronawirusa są dla nich tańszą alternatywą, a do tego niemal od razu znają oni wynik.

Kolejna, dużo ważniejszą różnicą jest forma zastosowania. Koronawirus, jeśli chodzi o choroby, jest dziś w niezdrowym centrum uwagi, przez co zapominamy, że testy PCR są wykorzystywane w znacznie szerszym spektrum diagnostycznym niż tylko COVID-19. Jest to jednym z powodów jego wyższej ceny. 

Kolejnym aspektem wpływającym na różnice pomiędzy testami PCR i antygenowych oraz wyższą cenę tych pierwszych, jest wyższa skuteczność testów PCR. Są one w stanie wykryć wirusa w czasie jednego do trzech tygodni od wystąpienia zakażenia. Z kolei najwyższa skuteczność testów antygenowych zawęża się w 3 do 7 dni od wystąpienia pierwszych objawów zakażenia. 

Co więcej, konieczna jest większa ilość wirusa, by test antygenowy mógł potwierdzić chorobę. To właśnie był powód, dla którego ujemny wynik testów antygenowych musiał być wcześniej dodatkowo potwierdzony przez testy PCR. Obecnie z uwagi na przeciążenie laboratoriów zrezygnowano z tego wymogu.

testy antygenowe na koronawirusa

Jak wygląda test PCR?

Do jego wykonania pobiera się wymaz z nosogardzieli, z tą różnicą, że wędruje on do laboratorium, w którym badany jest materiał genetyczny, zawarty w próbce. Umożliwia to wykrycie wirusa nawet w bardzo małej próbce, lub gdy próbka zawiera jego śladowe ilości. 

Rodzaje testów PCR

Wyróżniamy dwa główne testów PCR: FRANKD oraz RT-PCR. Zaczynając od tego pierwszego, jest to test przesiewowy, wykonywany w stałej temperaturze, co przekłada się na jego prostotę, szybkość wykonania oraz niższą cenę. Tak samo pobierany jest wymaz z nosogardzieli, wynik jest dostępny już następnego dnia. Niestety, wynik ujemny w przypadku tej metody nie daje całkowitej pewności, a wynik dodatni wymaga potwierdzenia przez wykonanie pełnego testu RT-PCR, na ogół jednak nie wiąże się to z dodatkowymi kosztami.

Test RT-PCR jest bardzo podobny, są jednak pewne podstawowe różnice. Temperatura podczas badania jest zmienna, wydłuża się czas oczekiwania na wyniki (do 48 godzin), czas analizy próbki wynosi nawet 3 do 4 godzin, a wynik testu nie musi być potwierdzony wynikiem innego badania. W przeciwieństwie do testu metodą FRANKD metoda RT-PCR jest rekomendowana przez WHO i uznawana przez PSSE (Państwowe Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne).

Testy na koronawirusa na ogół wykonuje się w formie stacjonarnej, w placówce, zwłaszcza jeśli chodzi o testy w formie antygenowej. Wówczas próbka trafia natychmiast do przebadania, a niewłaściwa forma transportu nie wpływa na zafałszowanie wyniku. Testy antygenowe są tańsze, lecz to testy PCR wykazują większą skuteczność. Obie metody są obecnie uznawane przez WHO, dzięki czemu zwiększa się dostępność testów na koronawirusa dla wszystkich potrzebujących.