Ekozarządzanie w przedsiębiorstwie – jakie powinno być?

Współcześnie bardzo wiele osób zwraca uwagę na zagrożenia związane z rozwojem cywilizacyjnym i postępem gospodarczym w wielu krajach na świecie.

Negatywny wpływ przemysłu na zmiany w środowisku naturalnym doprowadziły do tego, że coraz głośniej porusza się kwestie ekologii oraz systemów zarządzania środowiskiem – zwłaszcza w kontekście ekozarządzania. W efekcie powstały nowe standardy, które regulują kwestie ochrony i zagrożeń środowiska. 

Ludzie są świadomi zagrożeń jakie płyną z degradacji środowiska, do którego przyczyniają się m.in. duże i małe przedsiębiorstwa. Dlatego tak ważne jest podejmowanie odpowiednich kroków, mających na celu zmniejszenie negatywnego wpływu człowieka na środowisko. Wiele firm decyduje się na wdrożenie w swoje działania systemu ekozarządzania EMAS. Robią to nie tylko po to, aby wzbudzić większe zaufanie wśród klientów, ale przede wszystkim – prowadzić bardziej ekologiczną działalność. 

O jakich aspektach ekozarządzania warto wiedzieć? 

Ekozarządzanie to bardzo szerokie pojęcie. W tym kontekście odnosi się ono przede wszystkim do Systemu Ekozarządzania oraz Audytu – w skrócie EMAS. Dzięki wdrożeniu standardu przedsiębiorcy otrzymują proste narzędzie do tworzenia i kontrolowania zasobów i wytwarzanej energii. W efekcie łatwiej jest generować oszczędności, zwiększając tym samym finanse firmy, jak i maksymalnie ograniczyć negatywny wpływ działań organizacji na środowisko naturalne. Podejmowanie działań z zakresu ochrony środowiska to obecnie jeden z obowiązków każdego przedsiębiorstwa. 

EMAS, czyli system Ekozarządzania i Audytu EMAS to unijny standard, wprowadzony wraz z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady w 2009 roku. Jest wynikiem wieloletnich badań oraz zrozumienia zagrożeń płynących z degradacji środowiska, jak i sposobów na znalezienie nowych sposobów na lepsze zarządzanie środowiskowe. 

Głównym założeniem systemu EMAS jest zachęcenie organizacji (niezależnie od podejmowanej przez nich działalności) do doskonalenia systemów zarządzania środowiskiem przez nich wdrożonego. Chodzi tutaj przede wszystkim o: 

• zweryfikowanie obszarów działalności, jakie wymagają poprawy w kwestii lepszego zarządzania systemem środowiskowym, 
• nieustanne poszukiwanie możliwości negatywnego wpływu oddziaływania na środowisku poprzez podejmowanie nowych kroków w zakresie jego ochrony, 
• eliminowanie pojawiających się zagrożeń i niezgodności, które nie współgrają z przyjętą polityką zarządzania środowiskiem, 
• prowadzenie szkoleń kadry pracowniczej w celu zachęcenia ich do podejmowania działań proekologicznych, 
• raportowaniu obserwacji dotyczących wpływu organizacji na środowisko naturalne. 

Jakie firmy powinny wdrożyć ekozarządzanie? 

Zgodnie z procedurą, każda organizacja, która pragnie poprawić system ekozarządzania, może przystąpić do procesu certyfikacji EMAS. Jest to o tyle korzystne, że certyfikacja wzbudza powszechne zainteresowanie, a także ogromne zaufanie wśród partnerów handlowych oraz klientów. Z odpowiednio opracowanym systemem zarządzania środowiskiem EMAS możliwe jest wejście na rynki międzynarodowe, a co się z tym wiąże – zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstwa w danej branży. 

Organizacje, które pragną dołączyć i zarejestrować się w systemie EMAS powinny w pierwszej kolejności przeprowadzić przegląd środowiskowy. Oznacza to opracowania i wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego, przeprowadzenie audytu wewnętrznego i dopiero później złożenie wniosku o certyfikację EMAS. Wynika to z tego, że cała dokumentacja powinna zostać zatwierdzona przez akredytowaną jednostką, posiadająca uprawnienia do przyznawania certyfikatu i rejestracji organizacji w bazie. 

Ekozarządzanie – jak wygląda proces wdrażania? 

Sam proces wdrażania systemu ekozarządzania składa się z 7 kroków. W pierwszym etapie konieczne jest stworzenie polityki ekologicznej, która będzie odpowiadała działalności podejmowanej przez organizacje. Należy także zweryfikować wszystkie działania dotyczące ochrony środowiska (lub ich braku) podejmowane przez przedsiębiorstwo i stworzyć plan ich naprawy. Opracowanie własnego programu środowiskowego jest kluczowe w całym procesie starania się o certyfikację do EMAS. 

W kolejnych krokach organizacja powinna wdrożyć stworzony przez siebie system ekozarządzania i przeprowadzić przegląd ekologiczny. Na podstawie uzyskanych danych z audytu wewnętrznego możliwe jest opracowanie deklaracji środowiskowej, która będzie analizowana przez zewnętrzną jednostkę akredytacyjną. 

W skrócie, każda organizacja, która pragnie wdrożyć system ekozarządzania powinna wykazać zgodność z wymaganiami prawnymi. Sam system zarządzania środowiskowego powinien być zgodny z wymaganiami EMAS. Dodatkowo konieczne jest przeprowadzenie szkoleń, mających na celu włączenie pracowników, zachęcając ich do poprawy działań na rzecz środowiska naturalnego. 

Proces wdrażania EMAS kończy się walidacją jednostki certyfikującej, uzyskaniem akceptacji i publikacją deklaracji środowiskowej.