Farby do ścian – rodzaje i zastosowanie

Podczas dokonywania wyboru odpowiedniej farby warto wziąć pod uwagę nie tylko jej kolor lecz także kilka innych parametrów. Przede wszystkim należy się zastanowić, jaki efekt chcemy dzięki określonej farbie uzyskać i w jakimś pomieszczeniu będzie zastosowana. Dodatkowymi, ważnymi czynnikami, na które powinniśmy zwrócić uwagę przy wyborze farby lub lakieru jest także ilość i rodzaj światła oraz rodzaj powierzchni, na którą naniesiemy barwnik.

Dobór właściwej farby nie jest więc rzeczą tak łatwą, jak z pozoru mogłoby się wydawać. Dlatego jeśli chcemy, aby nasze wnętrze wyglądało spójnie, warto zwrócić się do architekta wnętrz. Wszystkie jednakże farby podzielić można na poszczególne rodzaje ze względu, między innymi, na stopień odporności na zmywanie, skalę połysku lub rodzaj użytego do ich produkcji rozpuszczalnika. W obrębie tychże kryteriów znajdziemy zatem farby:

  • wodorozcieńczalne, do których należą na przykład emulsyjne lub lateksowe, których powierzchnię możemy czyścić za pomocą zwykłej wody;
  • rozpuszczalnikowe, których charakterystyczną cechą jest duża trwałość i odporność na trudne warunki atmosferyczne; do najpopularniejszych w tej grupie należą farby olejne, alkidowe i silikonowe;
  • połyskliwe;
  • matowe;
  • proszkowe, produkowane bez użycia rozpuszczalnika;
  • zmywalne;
  • niezmywalne.

Oprócz tych podstawowych typów farb istnieją jeszcze oczywiście inne, klasyfikujące je na przykład pod względem przeznaczenia i zastosowania. Farbami używanymi przez plastyków i malarzy są oprócz olejnych także akrylowe. Drukarnie korzystają ze specjalistycznych farb drukarskich, natomiast ślusarze stosują farby przeznaczone do konserwacji i malowania powierzchni metalowych. Farby maskujące z kolei, używane są najczęściej w wojski i służą do pokrywania powierzchni wozów bojowych odpowiednimi kolorami (moro). Istnieją jednak i takie farby, z którymi możemy spotkać się na co dzień. Należą do nich niewątpliwie farby do włosów, znane i wykorzystywane przez większość modnych i nowoczesnych kobiet.

fototapety do salonu

Rodzajów i właściwości farb jest tyle, ile specyficznych potrzeb użytkowników. Podstawowe rozróżnienie typuje na farby przeznaczone do wykończeń budowlanych oraz działań artystycznych. Zależnie od różnorodnych wymagań, dobrać zatem można farbę lub lakier właściwy dla planowanego przez nas działania.

Tanie farby akrylowe

Rodzajem farby, stosowanym w wielu odmiennych dziedzinach jest niewątpliwie farba akrylowa. Używa się jej powszechnie w budownictwie, poligrafii oraz, obok równie popularnej farby olejnej – w malarstwie i sztukach plastycznych. Spoiwem zwyczajowo nazywanego “akrylu” (w rozumieniu farby akrylowej) są poliakrylowe, zawierające cząsteczki odpowiedniego pigmentu, nadającego określony kolor.

Farby akrylowe produkuje się od lat 50. XX wieku. W tym czasie przystosowane były do pokrywania zewnętrznych powierzchni nadmorskich amerykańskich domów, nieustannie wystawionych na działanie takich szkodliwych czynników jak znaczne zasolenie, wiatr oraz wilgotne powietrze. Późniejsze modyfikacje doprowadziły do ich rozpowszechnienia nie tylko terytorialnego (eksport do Europy), ale również w dziedzinie ich wykorzystywania. Stąd właśnie wzięły się farby o przeznaczeniu plastycznym i artystycznym oraz poligraficzne farby drukarskie.

Zależnie od swojego przeznaczenia, farby te różnią się pewnym parametrami technologicznymi. Te, które stosowane są w budownictwie można podzielić na następujące rodzaje:

  • farby emulsyjne / lateksowe odporne na działanie wody;
  • emalie zastępujące farby olejne, używane do konserwacji drewna i metalu;
  • farby ftalowe / alkidowe – elastyczne, bardziej niż inne ekologiczne oraz odporne na działanie czynników zewnętrznych.

Przeznaczone zaś do celów artystycznych farby akrylowe mogą być wykorzystywane na kilka różnych sposobów. Kładzione grubymi warstwami (jak w przypadku farb olejnych, zdecydowanie jednak bogatszych w zakresie kolorów) lub też malowane bardzo cienko, pojedynczymi, przezroczystymi warstwami.

Oprócz najważniejszego składnika, czyli oczywiście odpowiedniego pigmentu farby akrylowe dla plastyków często zawierają także domieszki gumy arabskiej, która zapewnia im dużą lepkość i powoduje szybsze wysychanie. Należy dodać, że takie farby nadają się do stosowania na każdej powierzchni, również na szkle.

Poligraficzne, mniej lepkie farby z kolei utrwala się poprzez podgrzewanie w wysokiej temperaturze, co znacznie przyspiesza żmudny proces drukowania.

Farba emulsyjna

Farba emulsyjna, inaczej nazywana jest dyspersyjną. Określenie to wzięło się od zawiesiny znajdujących się w niej cząsteczek, czyli przede wszystkim pigmentów oraz uzupełniających “wypełniaczy”. Drobinki te pływają w specjalnym spoiwie połączonym z rozpuszczalnikiem, którym najczęściej jest woda.

Podobnie jak pozostałe farby akrylowe, tak i emulsyjne używane są do różnych celów. Najpopularniejsze zastosowanie znajdują w budownictwie (przy malarskich pracach wykończeniowych) oraz jako podstawowe wyposażenie każdego szanującego się artysty-plastyka.

Trzy rodzaje dostępnych na rynku farb emulsyjnych przeznaczone są do stosowania wewnątrz budynków. Zależnie od ich ceny oraz niepodatności na odmienne czynniki można je podzielić na:

  • odporne na tarcie i ścieranie (wariant najtańszy),
  • odporne na zmywanie na mokro,
  • odporne na intensywne szorowanie (opcja najdroższa).

Dodatkowo, ten typ farb charakteryzuje:

  • różna siła krycia, czyli ich zdolność do dokładnego pokrycia poprzedniej warstwy,
  • odmienna lepkość, oraz zróżnicowana gęstość, mająca zasadnicze znaczenie dla łatwości nakładania,
  • różna paroprzepuszczalność
  • zróżnicowany stopień odporności mechanicznej.

Aby odpowiednio dobrać rodzaj farby do powierzchni, którą zamierzamy po- lub odmalować, należy przed wszystkim wziąć pod uwagę typ i fakturę ściany. Na nowe, niemalowane jeszcze powierzchnie powinniśmy wybrać farbę zmywalną, zapewniającą długotrwałe efekty. Po uprzednim zagruntowaniu kartonowo-gipsowe płyty pokrywamy natomiast farbą odporną na szorowanie i odznaczającą się wysoką wytrzymałością mechaniczną. Dla odświeżenia lub zmiany koloru najodpowiedniejsze będą farby odporne na tarcie, czyli te stosunkowo najtańsze.

Decydując się na zmianę koloru pomieszczenia lub planując kapitalny remont warto więc uważnie przyjrzeć się rodzajom farb, jakie zamierzamy zastosować. Może bowiem okazać się, iż wybrany przez nas kolor co prawda idealnie odświeży wnętrze, jednak jego chemiczne i fizyczne właściwości okażą się nieodpowiednie dla powierzchni. Przez przystąpieniem zatem do prac czy to wykończeniowych czy kosmetycznych należy sprecyzować swoje oczekiwania i zestawić je z konkretnymi wymaganiami materiałowymi.

Lateksowe farby

Wbrew powszechnie panującej opinii i sugestywnej nazwie ten typ farb nie zawiera wcale lateksu. Jeśli chodzi o główne parametry, farby lateksowe, podobnie jak emulsyjne, należą do grupy farb akrylowych. Najbardziej charakterystyczną cechą tych substancji kryjących jest ich wysoka odporność na zmywanie czy nawet szorowanie. Takich specjalnych właściwości, czyniących zeń farby o szerokich zastosowaniach w budownictwie wykończeniowym, farby lateksowe nabrały ze względu na używane do ich produkcji specjalne żywice.

Oprócz odporności na wodę i ścieranie, farby lateksowe wyróżniają się także swoją elastycznością i wysokim stopniem paroprzepuszczalności – tłumaczy nam firma Tafla, która korzysta z takich rozwiązań na co dzień.

Dlatego też idealnie sprawdzą się na powierzchniach wymagających częstego mycia lub narażonych na działanie wody w pomieszczeniach codziennego użytku, takich jak choćby narażona na częste zabrudzenia kuchnia, wilgotna pralnia czy niejednokrotnie zalana łazienka.

Co prawda, decydując się na użycie farby lateksowej nie ominiemy minusów. Za komfort i wytrzymałość będziemy musieli bowiem sporo zapłacić. ponieważ obecnie są to jedne z najdroższych, dostępnych na polskim rynku farb. Jednakże wybierając ten rodzaj powłoki kryjącej będziemy mieli gwarancję odporności na wszelkie niekorzystne czynniki oraz, oczywiście, świeży kolor ścian. Niewątpliwym atutem farb lateksowych jest fakt, iż nie powodują one żółknięcia ścian nawet po długich okresach nieremontowania oraz pozwalają im swobodnie oddychać, co nie powoduje ryzyka problematycznego zawilgnięcia i pojawienia się niechcianego grzyba. Do narażonych na ciągłą obecność wody pomieszczeń możemy także zastosować farbę lateksową z dodatkowym środkiem grzybobójczym, który jeszcze skuteczniej ochroni nasze ściany.

W farby lateksowe tym bardziej warto zainwestować, ponieważ producenci oferują dwa rodzaje, uwzględniające stopień połysku powierzchni – farby półmatowe i matowe. Warto jednak zaznaczyć, iż te, odznaczające się wysokim stopniem połysku są farbami bardziej odpornymi na wszelkie uraz mechaniczne, w tym też na intensywne ścieranie.

Kolejnym argumentem przemawiającym za wyborem farby lateksowej do naszego mieszkania jest fakt, iż ten rodzaj emulsji jest niezwykle wydajny. Na pomalowanie 15 metrów kwadratowych wystarczy nam spokojnie 1 litr. Dlatego swobodnie możemy pomalować ścianę dwukrotnie, tym bardziej, że przyczyni się to do zwiększenia jej odporności a ścianom zapewni nieskazitelny wygląd.