Jakie badania należy wykonać przed operacją stożka rogówki?

Oczy są jednym z najważniejszych narządów zmysłów – to dzięki nim poznajemy świat, czytamy, pracujemy i komunikujemy się z otoczeniem. Jedną z mniej znanych, ale poważnych chorób, która może znacząco upośledzić widzenie, jest stożek rogówki. Czym dokładnie jest to schorzenie, jakie są jego objawy, jak się je leczy i kiedy warto rozważyć operację? Odpowiadamy w poniższym artykule.

Czym jest stożek rogówki?

Stożek rogówki (keratoconus) to postępująca choroba oczu, w której rogówka – zamiast zachować regularny, kulisty kształt – zaczyna się uwypuklać i przybierać formę stożka. W wyniku tej deformacji światło wpadające do oka zostaje załamane w sposób nieprawidłowy, co prowadzi do znacznego pogorszenia ostrości widzenia.

Jest to choroba o podłożu zwyrodnieniowym, która zwykle rozwija się powoli, począwszy od okresu dojrzewania do około 30. roku życia. W późniejszych etapach może prowadzić do poważnych zaburzeń widzenia, a w skrajnych przypadkach – do konieczności przeszczepu rogówki.

Jak dużo osób cierpi na stożek rogówki?

Stożek rogówki nie jest chorobą powszechnie znaną, ale w rzeczywistości dotyczy około 1 na 2000 osób. W ostatnich latach, dzięki nowoczesnym metodom diagnostycznym, rozpoznawalność tej choroby wzrosła – uważa się, że faktyczna liczba przypadków może być znacznie wyższa. Schorzenie częściej występuje u mężczyzn niż u kobiet i często współistnieje z alergiami, atopią oraz zespołem Downa.

Co jest przyczyną stożka rogówki?

Przyczyny rozwoju stożka rogówki nie są do końca poznane, ale istnieje kilka czynników ryzyka, które mogą przyczyniać się do jego występowania. Należą do nich:

• uwarunkowania genetyczne (choroba może występować rodzinnie),

• przewlekłe tarcie oczu (np. w wyniku alergii),

• choroby atopowe (np. astma, egzema, alergiczny nieżyt nosa),

• zaburzenia metaboliczne,

• noszenie nieodpowiednio dobranych soczewek kontaktowych.

Jak rozpoznać stożek rogówki?

Pierwsze objawy stożka rogówki często są mylone z klasyczną wadą wzroku. Z czasem jednak pojawiają się symptomy, które powinny wzbudzić niepokój:

• pogarszająca się ostrość widzenia mimo stosowania okularów,

• częsta konieczność zmiany mocy szkieł,

• zniekształcenie obrazu, rozmycie konturów,

• nadwrażliwość na światło,

• widzenie cieni wokół liter i świateł,

• nieregularny astygmatyzm.

W zaawansowanych stadiach choroby możliwe jest także wystąpienie obrzęku rogówki oraz utrata przejrzystości.

Do jakiego lekarza zgłosić się w przypadku objawów?

W przypadku niepokojących objawów warto jak najszybciej udać się do okulisty. To właśnie on przeprowadzi wstępne badania wzroku i skieruje pacjenta na bardziej specjalistyczne badania rogówki, takie jak topografia rogówki czy pachymetria. Diagnostyką i leczeniem stożka rogówki zajmują się zazwyczaj kliniki okulistyczne oraz centra mikrochirurgii oka.

Jakie są dostępne metody leczenia stożka rogówki?

Leczenie stożka rogówki zależy od stopnia zaawansowania choroby. Można je podzielić na trzy podstawowe grupy:

• Korekcja optyczna – w początkowych fazach stosuje się okulary lub twarde soczewki kontaktowe, które poprawiają jakość widzenia.

• Zabiegi stabilizujące rogówkę – najczęściej wykonywanym zabiegiem jest cross-linking, który wzmacnia strukturę rogówki i zapobiega dalszemu postępowi choroby.

• Operacja stożka rogówki – w zaawansowanych przypadkach konieczne jest leczenie chirurgiczne, polegające na wszczepieniu pierścieni rogówkowych lub przeszczepie rogówki.

Czym charakteryzuje się operacja stożka rogówki?

Jedną z metod leczenia chirurgicznego jest wszczepienie pierścieni śródrogówkowych, które zmieniają kształt rogówki i poprawiają ostrość widzenia. To mało inwazyjny zabieg wykonywany w znieczuleniu miejscowym.

W przypadkach skrajnie zaawansowanych, gdy rogówka staje się zbyt cienka lub mętna, konieczny może być przeszczep rogówki (keratoplastyka). To poważniejszy zabieg, po którym okres rekonwalescencji może trwać kilka miesięcy.

Kto kwalifikuje się do operacji?

Do operacji stożka rogówki kwalifikują się osoby, u których choroba znacznie ogranicza jakość widzenia, a inne metody leczenia nie przynoszą już rezultatów. Przed zabiegiem konieczna jest szczegółowa diagnostyka, obejmująca:

• topografię rogówki,

• pachymetrię (pomiar grubości rogówki),

• badanie ostrości wzroku,

• badanie dna oka,

• ocenę stanu rogówki i rogówkowego nabłonka.

W przypadku pacjentów z cienką rogówką lub bliznami kwalifikacja musi być szczególnie ostrożna.

Kiedy i dlaczego warto zdecydować się na operację?

Zabieg operacyjny warto rozważyć, gdy:

• soczewki kontaktowe nie są tolerowane,

• występuje znaczna deformacja rogówki,

• jakość życia pacjenta uległa pogorszeniu,

• choroba postępuje mimo leczenia zachowawczego.

Operacja stożka rogówki to często jedyna droga do odzyskania dobrej jakości widzenia i zatrzymania dalszego rozwoju choroby. Nowoczesne metody chirurgiczne pozwalają skutecznie przywrócić funkcjonalność oka i znacznie poprawić komfort codziennego funkcjonowania.

Podsumowanie:

Stożek rogówki to poważna, ale możliwa do kontrolowania choroba oczu. Im wcześniej zostanie zdiagnozowana, tym większe szanse na skuteczne leczenie bez konieczności operacji. W przypadkach zaawansowanych warto rozważyć operację stożka rogówki. Jest to szansa na poprawę jakości życia i widzenia. Regularne kontrole u okulisty, szybka diagnoza i właściwe leczenie są kluczem do zahamowania choroby i odzyskania ostrości wzroku.