GlobalGAP a ochrona środowiska i dobrostan zwierząt w rolnictwie

GlobalGAP to niezależny, dobrowolny system zapewnienia bezpieczeństwa żywności dla pierwotnej produkcji rolnej. Standard ten powstał w 1997 roku jako inicjatywa grupy roboczej sieci handlu detalicznego zrzeszonych w organizacji EUREP (Euro-Retailer Produce Working Group) i nosił pierwotnie nazwę EurepGAP. Miał na celu wypracowanie wspólnych procedur i jednolitego standardu dla Dobrej Praktyki Rolniczej GAP (ang. Good Agricultural Practice). 

Współcześnie GlobalGAP stanowi światowy standard dobrych praktyk rolniczych i produkcyjnych. 

Czym jest GlobalGAP? 

Standard GlobalGAP odnosi się do całego łańcucha produkcyjnego, od wysiania lub wysadzenia roślin do gruntu, poprzez ich pielęgnację i zbiory płodów, aż do obsługi produktu końcowego, czyli przechowywanie, pakowanie i konfekcjonowanie. Obejmuje on takie zagadnienia, jak:

• bezpieczeństwo żywności,
• identyfikowalność właściwego stosowania
  • środków ochrony roślin, 
  • nawozów, 
  • technik upraw, 
  • technik nawadniania, 
• postępowanie z odpadami, 
• bezpieczeństwo i dobrobyt pracowników,
• bezpieczeństwo środowiska naturalnego,
• dobrostan zwierząt.

Standard GlobalGAP ma charakter międzynarodowy, lecz nieobowiązkowy. Stosowany jest w gospodarstwach z produkcją roślinną, ogrodniczą, sadowniczą i zwierzęcą, a jego wdrażanie jest szczególnie zaawansowane wśród producentów i dostawców świeżych owoców oraz warzyw. 

Zawarte w standardzie wymagania uwzględniają różne systemy produkcji oraz specyfikę położenia geograficznego wytwórcy żywności. Uzyskanie certyfikatu GlobalGAP stanowi: 

• sposób na utrzymanie, rozwinięcie i nawiązanie współpracy z sieciami handlowymi oraz zagranicznymi odbiorcami, 
• przepustkę do nowych obszarów sprzedaży, 
• narzędzie umożliwiające nawiązywanie kontaktów między przedsiębiorstwami. 

Wdrożenie systemu GlobalGAP zakłada konieczność prowadzenia dokumentacji związanej z wytwarzaniem produktu. 

Rola GlobalGAP dla ochrony środowiska 

GlobalGAP odgrywa dużą rolę w procesie ochrony środowiska. Producent, który chce uzyskać certyfikat potwierdzający zgodność ze standardem, musi bowiem nie tylko zapewnić bezpieczeństwo żywności i zdrowie konsumenta, lecz także wykazać zgodność z:

• IMC, czyli systemem zintegrowanego zarządzania uprawami, 
• IPC, czyli systemem zintegrowanej ochrony upraw przed szkodnikami, 
• QMS, czyli systemem zarządzania jakością, 
• HACCP , czyli Systemem Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontrolnych

Standard GlobalGAP dużą wagę przykłada również do wymagań etycznych. 

Standard GlobalGAP a dobrostan zwierząt

Jednym z obszarów zainteresowania standardu GlobalGAP jest dobrostan zwierząt. Wytyczne dotyczą przy tym zarówno gospodarstw ukierunkowanych na hodowlę zwierząt, jak i prowadzących produkcję roślinną, gdzie zwierzęta wykorzystywane są w roli siły roboczej na różnych etapach produkcji. Dobrostan definiowany jest jako system utrzymania, w ramach którego zwierzętom zapewniane są najlepsze warunki zdrowotne i potrzeby behawioralne przy zachowaniu realiów ekonomicznych. Standard GlobalGAP obejmuje więc wymagania dotyczące: 

• żywienia, 
• przestrzeni życiowej, 
• odpowiednich warunków oświetleniowych, 
• ochrony przez niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, 
• higieny, 
• leczenia, 
• potrzeb reprodukcyjnych, 
• humanitarnego traktowania,
• eliminacji czynników stresogennych, 
• zapewnienia warunków zapobiegających okaleczeniu. 

Wymagania te dotyczą zarówno etapu hodowli, jak i transportu oraz uboju zwierząt. 

Kto powinien dostosować się do standardu GlobalGAP? 

Do standardu GlobalGAP powinni zastosować się: 

• producenci owoców, warzyw i grzybów (Fruit and Vegetables Standard),
• producenci kwiatów i roślin ozdobnych (Flower and Ornamentals Standard),
• producenci produktów zwierzęcych oraz jednostki zajmujące się transportem drogowym zwierząt (Integrated Farm Assurance Standard),
• hodowcy ryb (Integrated Aquaculture Assurance Standard),
• plantatorzy kawy (Coffee Reference Code). 

Certyfikat potwierdzający zgodność ze standardem mogą uzyskać zarówno gospodarstwa indywidualne, jak i grupy producentów posiadają własny system zarządzania jakością, który zapewnia jednakowe standardy produkcji w wypadku wszystkich członków danej grupy. 

Korzyści z wdrożenia standardu GlobalGAP

GlobalGAP to obecnie najpopularniejszy akceptowalny w skali globalnej standard Dobrej Praktyki Rolniczej. Jego wdrożenie wiąże się z licznymi korzyściami dla producentów. GlobalGAP pozwala przede wszystkim: 

• zoptymalizować procesy produkcji, 
• zwiększyć wydajność i efektywność działalności rolnej, 
• zminimalizować ryzyko wystąpienia nieprawidłowości bezpieczeństwa żywności, 
• zapewnić identyfikowalność i bezpieczeństwo wytwarzanego produktu, 
• zwiększyć zaufanie konsumentów i sieci sprzedaży, 
• zwiększyć konkurencyjność produktów. 

Dzięki wdrożeniu tego standardu producenci otrzymują możliwość zwiększenia kontaktów handlowych. Poszerzają tym samym swój rynek zbytu i są w stanie rywalizować z konkurencją na rynku globalnym.